یکی ازاهل ریاضت به در مسجدی رسید شیطان را دید ایستاده پا را درون مسجد می گذارد وبیرون می آورد.به او گفت:اینجاچه می کنی؟گفت:دراین مسجد،جاهلی نماز می خواندوعالمی خوابیده است،من قصددارم به جاهل برسم ودر حال نمازاورا فریب دهم،هیبت آن عالم نمی گذاردواردمسجدشوم.
علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب، مشهور به امام سجاد و زین العابدین (۳۸- ۹۵ق)، چهارمین امام شیعیان. مدت امامت وی ۳۵ سال بود. امام سجاد(ع) در واقعه کربلا حضور داشت ولی به علت بیماری، در جنگ شرکت نکرد. لشکر عمر بن سعد پس از شهادت امام حسین(ع) او را همراه اسیران کربلا به کوفه و شام بردند. خطبه امام سجاد در شام باعث آگاهی مردم از جایگاه اهل بیت شد.
واقعه حره، نهضت توابین و قیام مختار در زمان امام سجاد(ع) روی داد. مجموعه ادعیه و مناجات امام سجاد(ع) در کتاب صحیفه سجادیه گرد آمده است. رسالة الحقوق، رساله‌ای کوچک درباره تکالیف بندگان در برابر خدا و خلق خدا، منسوب به اوست.
بنابر روایات شیعه، امام سجاد(ع) به دستور ولید بن عبد الملک با سمّ به شهادت رسید. مدفن وی در قبرستانبقیع کنار قبر امام حسن مجتبی(ع)، امام محمد باقر(ع) و امام جعفر صادق(ع) است.
محتویات
[نهفتن]
۱زندگی‌نامه
۲همسران و فرزندان
۳امامت
۴واقعه کربلا و اسارت۴.۱کوفه
۴.۲شام
۴.۳بازگشت به مدینه
۵قیام‌های مهم معاصر امام سجاد۵.۱واقعه حره
۵.۲قیام توابین
۵.۳قیام مختار
۶فضائل و مناقب۶.۱عبادت
۶.۲کمک به فقرا
۶.۳رفتار با بردگان
۷آثار۷.۱صحیفه سجادیه
۷.۲رساله حقوق
۷.۳دعای سحر مشهور به دعای ابوحمزه
۷.۴زیارت امین الله
۸یاران و شاگردان
۹سخنان بزرگان اهل سنت درباره وی
۱۰پانویس
۱۱منابع
۱۲پیوند به بیرون
زندگی‌نامه
علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب، مشهور به امام سجاد(ع) و امام زین‌العابدین(ع)، چهارمین امام شیعیان و فرزند امام حسین(ع) است و بنا بر قول مشهور، در سال ۳۸ق متولد شده است. بر این اساس، وی بخشی از حیات امام علی(ع) و نیز دوران امامت امام حسن مجتبی(ع) و امام حسین(ع) را درک کرده است. اما بنابر روایات دیگر، تولد امام چهارم شیعیان، حدود سال ۴۸ق دانسته شده است.[۱]
نام و نسب مادر علی بن الحسین، از مسائل اختلافی است؛ شیخ مفید نام مادر وی را شاه‌زنان، دختر یزدگرد[۲] و شیخ صدوق، او را دختر یزدگرد، پسر شهریار پادشاه ایران می‌داند که هنگام وضع حمل او از دنیا رفته است.[۳]
امام سجاد(ع):
«پسرک من! بر بلا شکیبا باش و به حقوق دیگران تجاوز مکن و کسی را یاری مکن که زیان آن برای تو بیش از سود آن برای اوست.»
شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، ص۱۶۰.
کنیه امام چهارم شیعیان، ابوالحسن، ابوالحسین، ابومحمّد و ابوعبداللّه گزارش شده[۴] و القاب وی، زین العابدین، سیدالساجدین، سجاد، هاشمی، علوی، مدنی، قرشی، علی‌اکبر است.[۵] امام سجاد(ع) در زمان خویش به نام‌های «علی‌الخیر»، «علی‌الاصغر» و«علی‌العابد» شهرت داشته است.[۶]
تاریخ دقیق شهادت امام سجاد(ع) روشن نیست؛ برخی آن را ۹۴[۷] و برخی دیگر سال ۹۵ دانسته‌اند.[۸] درباره روز درگذشت امام سجاد هم اختلافاتی وجود دارد؛ از جمله شنبه [۹] ۱۲ محرم،[۱۰] و ۲۵ محرم.[۱۱] گزارش‌های دیگری نیز از جمله ۱۸، ۱۹، و ۲۲ محرم در منابع دیده می‌شود.[۱۲]
شهادت امام سجاد(ع)، به دستور ولید بن عبد الملک و با سمّ گزارش شده است.[۱۳] مزار او در قبرستان بقیع کنار قبر امام حسن مجتبی(ع)،[۱۴] امام محمد باقر(ع)و امام جعفر صادق(ع) است.
امام سجاد(ع):
«حق زن این است که بدانی خدای -عزوجل- او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و این نعمتی است از خدا بر تو.»
شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، ص۱۷۹.
همسران و فرزندان
در منابع تاریخی تعداد فرزندان امام سجاد(ع) ۱۵ نفر ذکر شده که ۱۱نفر آنها پسر و ۴ نفر دختر بوده‌اند.[۱۵]نام فرزندان و همسران امام طبق نوشته شیخ مفید چنین است:[۱۶]
همسر
نسب
فرزندان
ام عبدالله
دختر امام حسن (ع)
امام محمد باقر(ع)
—
کنیز
عبدالله، حسن و حسین اکبر
جیدا
کنیز
زید و عمر
—
کنیز
حسین اصغر، عبدالرحمن و سلیمان
—
کنیز
علی و خدیجه
—
کنیز
محمد اصغر
امامت
امامت امام سجاد(ع) با شهادت امام حسین(ع) در عاشورای سال ۶۱ قمری آغاز شد و تا زمان شهادتش، یعنی سال ۹۴ قمری یا سال ۹۵ قمری ادامه داشت.
بنابر روایاتی صریح در منابع شیعی، امام سجاد(ع) جانشین و وصی حسین بن علی(ع) است.[۱۷] در احادیث نقل شده از پیامبر(ص) درباره اسامی امامان شیعه هم نام امام سجاد(ع) در میان امامان آمده است.[۱۸] متکلمان شیعه مانند شیخ مفید، برتری علمی و عملی وی بر دیگران پس از پدرش را نخستین دلیل بر امامت وی دانسته‌اند.[۱۹]
سال قمری
۶۵
۷۰
۷۵
۸۰
۸۵
۹۰
۹۵
امامت امام سجاد(ع) ۶۱-۹۶ق
ولید بن عبدالملک۸۶-۹۶ق
عبدالملک بن مروان ۶۵-۸۶ق
مروان بن حکم ۶۵ق
معاویة بن یزید ۶۴ق
عبدالله بن زبیر۶۱-۷۳ق (در حجاز)
یزید بن معاویه ۶۱-۶۴ق
حاکمان زمان امامت امام سجاد (ع)
حاکمان دوره امامت امام سجاد(ع)، عبارتند از: یزید بن معاویه (۶۱- ۶۴ق)، عبد الله بن زبیر (۶۱- ۷۳) که حاکم مستقل مکه بوده است، معاویة بن یزید (چند ماه از سال ۶۴)، مروان بن حکم (نه ماه از سال ۶۵)، عبدالملک بن مروان (۶۵- ۸۶) و ولید بن عبد الملک (۸۶- ۹۶).[۲۰]
واقعه کربلا و اسارت
